Sabado, Setyembre 24, 2011

NASOPHARYNGEAL CARCINOMA

Matagal ko na gustong i-post ito ngunit dahil sa kulang ang aking nalalaman sa bagay na ito ay nanatili na lamang itong nakaimbak sa aking draft. At sa pagkakataong ito ay naisipan kong ituloy dahil sa kasalukuyang isyu na naging dahilan upang ako'y magkaron ng kuryosidad at maraming salamat kay "pareng googles" sa impormasyon.


Ano ba ang NASOPHARYNGEAL CARCINOMA?


Ito ang sakit na pumatay sa asawa ng aktres na si Camille Prats at kasalukuyan din itong sakit ng basketball star na si Rommel Adducul. 


Ang sakit na ito ay isang cancer na tumutubo sa itaas na bahagi ng lalamunan na nasa likod ng ilong at sa tinatawag na "auditory tubes" na siyang mga kanal na papunta sa tenga. Mas madalas itong maranasan ng mga kalalakihan sa asya at africa, kaya sinasabi na maaaring may kinalaman dito ang lahi, mga kinakain at pati na rin ang mikrobyong nalalanghap ng ilong. Ang mga sintomas nito ay bukol sa leeg, pagkawala ng pandinig, maaaring parating sinisipon o kaya'y madalas na pagdurugo ng ilong, pagbabago ng boses, pamamanhid ng mukha at matinding sakit ng ulo.  


Kadalasang nagiging sanhi nito ay maaaring namana sa isang kapamilya, pagkahilig sa pagkaing maalat, lantad sa alikabok na nagmumula sa kahoy at paninigarilyo. Ang resulta nito ay kadalasang nada-diagnose kapag kalat na. Ang bukol na mararamdaman ay maaaring yung kanser na mismo, na inaakala nating simpleng kulani lamang sa leeg na kung saan ay kumakalat ang kanser. Mahirap operahan ang kanser na ito dahil sa lokasyon, kaya ang tanging lunas na lamang ay radiation at chemotherapy. Ang layunin ng naturang therapy ay patayin ang kanser at kontrolin ang pagkalat nito. Maganda naman ang survival rate ng naturang kanser dito sa asya sapagkat malawak ang experience ng mga doktor sa paggamot sa sakit na ito. 


At isa sa kilala kong survivor ng naturang kanser ay ang aking batchmate na si Missael Sumang at ayon sa kanya ay siyang pinaka-matinding pagsubok na dumaan sa kanyang buhay. Dumating sa punto na nawala ang kanyang pandinig at panlasa sa pagkain ngunit dahil na rin sa tibay ng pananalig at suportang moral ng mga mahal sa buhay ay nalampasan niya ang naturang pagsubok. 


Ang buhay natin ay mahalaga kaya pangalagaan natin ito, huwag balewalain ang mga simpleng nararamdaman sa ating katawan dahil baka ito ang maging sanhi ng maagang kamatayan...






Sabado, Setyembre 10, 2011

HACKER

Oo inaamin ko isa akong adik... isang wagas at tunay na adik sa facebook. Tengeneng yan! Sobrang sama ng loob ko dahil ilang araw na akong hindi makapag-facebook, yun pala.... yun pala na-hacked na ng putang inang hacker ang facebook account ko waaaaaaaah :(

Sobrang angat na ng teknolohiya ngayon, masyado ng matatalino ang mga tao, talinong kung gagamitin lang sana para mabago ang ikot ng mundo at masugpo ang mga kalamidad na nangyayari ngayon sa ibat ibang panig ng daigdig ay makakatulong pa sila imbes na maminsala ng kapwa. Sa sobrang talino ng ibang tao ay kung ano ano na lang ang naiisip. Wala ng imposible ngayon pagdating sa komunikasyon, lahat na halos ng klase ng gadget ay meron na ang mga tao . Samantalang ang matatalinong tao ay walang tigil sa pagtuklas sa mga makabagong aparato, habang ang iba naman ay sa kasamaan ginagamit ang kanilang kaalaman. 



Mula ng mauso ang internet, kasabay na nauso ang mga booter at spammer sa chat, pishing at hacking naman sa mga social networking site, sa sobrang talino ay nagagawa nilang pasukin ang pribadong account ng isang miyembro nito. Kamakailan lamang ay nabiktima ako, minalas na naexpired ang aking anti virus kasabay ng pagkawala ng aking firewall protection ay ang pagkawala rin ng aking paboritong account sa facebook. Sinubukan kong makipag-ugnayan sa pamunuan ng facebook ngunit marami silang hinihinging requirements at isa pa ay nauubusan ako ng english sa kagagawa ng email sa walang konsiderasyong pamunuan ng facebook, wala rin akong nagawa kundi ang magmura na lang... "Tangina mo hacker mamamatay ka din bwisit ka!!!" May natutunan man akong leksyon sa nangyari ay abot langit ang panghihinayang ko sa mga alaalang inimbak ko sa nasabing account, sayang tsk tsk tsk...

Linggo, Setyembre 4, 2011

Mula ulo hanggang paa... BABAE


Bilang babae paano mo pinahahalagahan at inaalagaan ang sarili mo? Wag na nating pag-usapan ang edad, basta babae ka pasok ka sa banga.

Bata pa lang tayo ay tinuturuan na tayo ni nanay ng tamang pangangalaga sa sarili, maliban doon ay nabibigyan din tayo ng impormasyon mula sa eskwelahan. At habang lumalaki tayo ay nagbabago rin ang ating katawan at itsura kasabay ng pagbabago ng kaisipan dahil unti unti tayong namumulat sa mga nakikita natin sa paligid, sa napapanood natin sa tv at sa mga nababasa natin. Madalas ay kung ano ang nakikita natin sa mga iniidolo natin ay ginagaya natin tulad ng paraan ng pananamit, pananalita at porma.

Hindi mo kailangang manggaya, mas maige yung original ka, magpakatotoo ka kung anong meron ka dahil ang bagay kay maria ay hindi nangangahulugan na babagay din sayo, di mo alam nagmumukha kang katawa tawa. Eh ano kung chubby ka? Hindi naman lahat ng lalaki ay tumitingin sa korte ng katawan. Eh ano kung di ka kagandahan? Hindi naman lahat ng lalaki ay tumitingin sa ganda. Eh ano naman kung di ka katalinuhan? Basta ba may sense kang kausap at nakakasabay ka sa kahit na anong isyu eh pasok ka na, hindi naman lahat ng lalaki ay naghahanap ng gf na cum laude. 

Hindi kailangan na mayaman ka para ma-maintain mo ang mga qualities mo pero malaking advantage kung can afford ka sa lahat ng bagay na gusto mo para sa sarili mo. Teka muna... Bakit di natin umpisahan sa ulo pababa...



BUHOK-- Gumamit ng shampoo at conditioner sa tuwing maliligo dahil ang shampoo ay panglinis ng anit at ang conditioner ang nagbibigay ng impression sa iba para magmukhang maganda at malusog ang buhok mo. 

TENGA-- Siguraduhin na laging malinis ang tenga mo lalo na kung maigsi ang buhok mo, nakakaturn off sa mga kalalakihan kapag nakitang may unidentifying object jan yuckkk...

MUKHA-- Pinakaimportante ito dahil ito ang unang makikita sayo. Panatilihing malinis at maayos ang mukha sa lahat ng oras, check mo ang mata mo baka may naiwang muta nakakahiya, linisin mo na rin pati ilong mo baka nangitingim na sa usok. Hindi mo kailangang mag-make up kung alam mo namang maganda ka, konting pulbos lang ok na (depende ito kung ikaw ay may dadaluhang okasyon). At kung di ka naman kasing ganda ng iba eh wag kang mag-alala dahil maganda naman ang ibang bahagi ng katawan mo, dun ka mag-focus para makabawi ka.


NGIPIN-- Alagaan ang ngipin, wag kalilimutang magsepilyo after meal at higit sa lahat check mo ang hininga mo kasi baka makamatay ka kapag nagsalita ka dahil sa baho ng hininga mo. Kung nasa work at hindi kailangang magsalita, make sure na meron kang candy para sa anti bad breath dahil ang kalahating araw na hindi pagsasalita ay nakakapanis ng laway.


LEEG at BATOK-- Siguraduhin na walang libag na nakaipit jan sa leeg mo at kung sadyang maitim ang batok mo ay ugaliin ang pagkuskos ng kalamansi sa batok hanggang leeg sa tuwing ikaw ay maliligo.


KILIKILI-- Isama mo na rin sa pagkuskos ng kalamansi ang kilikili, (nakakaputi ng kilikili ang kalamansi). Pumili ng deodorant na kahiyang ng kilikili mo, wag gumamit ng deodorant na matapang ang amoy.

BRASO hanggang KUKO-- Alagaan ang braso, magpahid ng lotion pagkatapos maligo, panatilihing malinis ang kuko, hindi kailangang laging bagong manicure.


KATAWAN-- Linisin at sabuning mabuti ang katawan kapag naliligo, kuskusin ng bimpong may sabon ang lahat ng bahagi ng pang-itaas na katawan lalo na ang ating likod at ilalim ng suso, linisin din ang pusod ng bulak na may baby oil.

PEKPEK-- Wag kang gagamit ng sabon dahil nakakairita yun at nakakabawas ng natural ph level ng pekpek natin, ugaliing mag-trim ng pubic hair para mas kumportable sa pakiramdam at hindi naiipit ng garter sa parteng singit. Ugaliin ding kuskusin ng kalamansi ang singit hanggang kuyukot para di ka mahiyang magsuot ng 2 piece kapag nag-bora ka, dahil ang kalamansi ay nakakaputi ng singit. tatandaan din na unahing linisin ang pekpek bago ang pwet ok?( hindi bawal ang sabon sa pwet)


LEGS-- Katulad ng pangangalaga sa braso at katawan, palaging magpahid ng lotion pagkatapos maligo. At kung ikaw ay sales lady sa department store, magsuot ng stocking upang proteksyon sa pagkakaroon ng varicose vein. Iwasang magkamot ng alak-alakan kapag may regla para hindi magkaron ng kamot.


PAA-- Alagaan ang paa, isa ito sa mga tinitingnan ng kalalakihan. kasabihang kapag maganda at malinis ang paa mo ay nangangahulugang malinis at maalaga ka din sa katawan.


Mahalaga rin ang pag-inom ng vitamin E bilang proteksyon ng ating katawan, mainam ito upang hindi maging magaspang ang ating balat at panlaban din ito sa skin cancer. 

Hindi tayo nag-aalaga ng katawan para lang sa mga lalaki, ginagawa natin ito bilang pagpapahalaga at respeto na rin sa sarili natin, walang ibang makikinabang nito kundi tayo rin mismo. Laging tandaan na walang pangit na nilikha ang diyos, nagkataon lang na mas maganda ang iba, wag mainsecure, i-enhance ang sarili, nasa nagdadala lang yan . Panatilihin ang magandang pag-uugali at pananampalataya sa diyos. Gawing positibo ang mga pananaw sa buhay at higit sa lahat, maging produktibo : )

Biyernes, Setyembre 2, 2011

Just do it!

Marami sa atin ang hindi sanay mag-almusal, ang iba ay kuntento na sa kape lamang. mali yan. Mahalaga sa ating katawan ang almusal sapagkat ito ang gigising sa ating sistema upang magkaron tayo ng produktibong araw, yun bang hindi tayo lalamya lamya sa kahit na ano pa mang gawain. Dapat mong malaman na kapag  tayo ay natutulog ay bumababa ang ating metabolism, kaya naman kailangan nating kumain ng almusal upang palakasin ito. Meron diyan hindi kakain ng almusal para daw mabawasan ang calories at ang timbang, mali din yan, dahil sa oras na kakain ka na ay tiyak na mapaparami ang kain mo, eh di wala rin. Nasa disiplina lang yan.

Habang tumatanda tayo nag-iiba ang kondisyon ng ating katawan. Kung hindi natin bibigyang-halaga ang ating kalusugan madali tayong tamaan ng sakit. Maaari ring lumobo o bumigat ang ating katawan kung wala tayong disiplina sa pagkain. Isang sagot ang pag-eehersisyo. Paraan ito upang mabawasan ang risk sa pagkakaroon ng chronic disease sa matatanda, kaya dapat silang mag-exercise at least 30 minutes sa tamang activity kada araw on most days of the week. Sa mga bata, dapat ding mag-exercise at least 60 minutes kada araw sa loob ng isang linggo.Kapag mas energetic ang activity at mahaba itong ginagawa, mas magiging malusog tayo. Pero, sabi nga every little bit counts. Heto subukan mo, ilan lang ito sa mga exercise na madali at kayang gawin. 
 

- Pagkatapos mag-almusal maglakad-lakad sa loob ng sampung minuto. Isang paraan ito upang maging buhay ang iyong dugo sa buong araw. Maaari ring gawin ito pagkatapos mag-lunch at dinner. Mas maganda kung gagawin ito kasama ang buong pamilya o kaibigan. Kainaman pa sa gawaing ito ay hindi lalaki ang bilbil mo.
 

- Igarahe ang iyong sasakyan sa di kalayuan para makapaglakad papunta sa inyong trabaho.
 

- Sa paglalakad maaaring isama ang iyong alagang aso.
 

- Maaari ring kumilos habang ikaw ay nasa inyong bakuran o hardin.
 

- Maglakad ng may kabilisan kung ikaw ay nasa loob ng mall.
 

- Sa halip na mag-elevator, maghagdanan na lang.

- Kung nasa bahay lang, maaaring mag-aerobic na mag-isa sa pamamagitan ng panonood sa you tube, piliin ang mga step at routine na kaya mong gawin. 

Gawin mo na habang malakas ka pa, maaaring manibago ka sa una pero sa katagalan ay masasanay ka rin naman, kailangan mo ito upang magkaroon ng malakas at malusog na pangangatawan.

Huwebes, Setyembre 1, 2011

Ayos ang buto buto...


Happy go lucky akong tao, wala kong ginusto sa buhay ko noon kundi ang magsaya at magpakasaya pa. Mahilig ako sa happenings, mahilig akong sumayaw. Konting tugtog lang na magustuhan ng tenga ko ay kumukuyakoy na ang mga ugat ko. Hindi ako aware noon sa mga health issues, pakelam ko, malusog ako eh. Nawala sa isip ko na hindi na nga pala ako bata. Sa ayaw ko at sa gusto, ako ay papunta na sa pagtanda sa mga susunod na dekada. Nitong mga nakalipas na araw lamang ay humarap ako sa panibagong yugto ng buhay ko na nagbigay sakin ng pangambang "baka wakas ko na". Mabuti na lamang at pumabor sakin ang nakaugalian kong wag ipagwalang bahala ang mga bagay bagay at sa awa ng diyos ay negative ang naging resulta, wala akong cancer sa suso...


Nakalusot nga ako sa cancer ngunit ang nanay kong 84 yrs old na sobrang kulit ay hindi nakaligtas sa tinamong fracture ng kanyang pelvic bone na siyang dahilan upang hindi na makalakad tatlong linggo na ang nakakaraan. Maaaring malakas pa ang kanyang isip, buo ang loob niya na ganon din kalakas ang katawan niya. Ang nanay kong walang ginawa kundi mamalengke tuwing umaga at hapon ng naglalakad lamang ay hindi makapaniwala ngayon na siya ay nakaupo na lamang habang buhay, Hindi na rin kami nakipagsapalaran pang ipaopera siya sapagkat hindi kami nakakasiguro sa magiging kaligtasan niya, delikado na sa edad niya ang nasabing operasyon, ipinagpapasalamat na lang namin na walang naging komplikasyon. Magmula noon ay nagsimula na akong magresearch sa google, halos magdugo ang ilong ko sa mga walang katapusang english, mabuti na lamang at malawak ang pang-unawa ni google translate sa bawat katanungan ko, kaya narito ako upang ibahagi sa inyo base sa naiintindihan ko.
  
 Ano ba ang osteoporosis?

Ang osteoporosis ay isang sakit ng mga buto. Tahimik lang ang sakit na ito ngunit hindi mo namamalayan unti-unti na palang nawawala ang laman ng mga buto mo, lalo na ang calcium, kaya’t nagiging marupok ito at madaling mabali. Pinakamadalas mangyari ito sa mga buto ng gulugod, balakang at sa pulso. Nangyayari ito sa mga may edad na, mas madalas sa mga babae. Sinasabi nila na isa sa tatlong babae at isa sa limang lalake ay mayroong osteoporosis. Mas laganap pa pala ito kaysa sa breast cancer at sa prostate cancer. Sa mga babae kapag nagkaroon na ng menopause, mabilis na magkaroon ng osteoporosis sapagkat ang ovary nila ay tumigil nang gumawa ng estrogen, isang hormone na kailangan sa paggawa ng buto, at ang calcium sa mga buto nila ay nawawala kaya’t nagiging marupok. Sa mga lalake habang tumatanda, unti-unti lamang nababawasan ang kanilang hormone na testosterone kaya’t matagal pa bago sila magkaroon ng osteoporosis.

Eh bakit nga ba nagkakaroon ng osteoporosis ang isang tao? Ang mga Genetic factors ay pagiging matanda, pagiging isang babae, at mayroong kapamilya na mayroong osteoporosis. Ang Lifestyle factors ay kulang ang pagkain ng calcium, kulang sa Vitamin D, walang exercise o kulang ang physical activity, malakas uminom ng alak at naninigarilyo. Mayroong mga sakit na nagdudulot ng osteoporosis gaya ng hyperparathyroidism, chronic renal failure, at mga sakit sa atay at bituka. Ang mga matagalang umiinom ng corticosteroid (gamot sa maga) ay maaaring magkaroon din nito.

Ang isang nasira buto ay napakalaking epekto sa buhay ng isang babae. Maaari itong maging sanhi ng kapansanan, sakit, o umasa na lamang sa iba. Mahirap ng gawin ang mga pang-araw-araw na mga gawain nang walang tulong ng mga kasambahay tulad ng paglalakad. Ito ay sadyang napakahirap tanggapin sapagkat hindi ka na maaari pang makisalamuha pa sa iba tulad ng mga dating kinagawian mo na. Mananatili ka na lamang sa iyong kwarto o kung may wheelchair man ay hindi pa rin sapat upang makakilos ka ng malaya. Madalas na karamihan sa atin ay hindi aware sa ganitong kalagayan hanggat hindi nila mismo nararanasan. Karamihan ay saka pa lamang magsisimulang mag-ingat kapag nabalian na ng buto. Osteoporosis
Ang osteoporosis ay parehong nakakaapekto sa mga kalalakihan at kababaihan. Sinasabi ng mga eksperto na dalawa sa tatlong kababaihan at isa sa limang kalalakihan ang nababalian ng buto ng dahil sa osteoporosis.


Ang artritis at osteoporosis ay kabilang sa mga nangungunang dahilan sa mundo ng sakit at kapansanan, at tila parusang nagbibigay ng isang malaking pasanin sa sistema ng kalusugan. Para sa mga matatandang mahina na ang buto, ito ay maaaring makamatay at ang isang sirang balakang ay nakakadagdag ng panganib sa kanyang buhay. Mapanganib para sa mga may edad na 50 pataas ang sakit na ito lalo sa mga kababaihan o mga taong may mababang timbang , malakas uminom ng alak at manigarilyo, may history ng fracture at rayuma. Naiuugnay rin ang osteoporosis sa mga sakit na tulad ng diabetes at HIV. 




Arthritis
Sumasakit ba ang mga buko (joints), tuhod, balikat o likod ninyo?  Di makalakad dahil sa pamamaga ng mga ito? Ang sabi nila, ito raw ay arthritis.
Arthritis means inflammation of the joints ...ito ay pamamaga ng tuhod, mga taludtod ng balikat, at mga buko ng daliri. Iba’t-ibang klase ang arthritis, ang pinaka-karaniwan ay ang osteoarthritis or degenerative arthritis. Mayroon ding rheumatoid arthritis, gout, pseudogout at infectious arthritis. Ang ating tatalakayin dito ay osteoarthritis.
Ang osteoarthritis ay isang chronic or talamak ng sakit na ang naapektuhan ay ang mga cartilage na nagbibigay ng proteksyon at lamuhadon sa mga buto kung saan dalawang buto ang magkadikit upang makabuo ng taludtod. Madalas na nararamdaman ng pasyente ay mga pagkirot, paninigas, pagkahiwi (deformity) at pagkawala ng pakinabang ng apektadong taludtod. Kalimitang sanhi ng ganitong sakit ay madalas na paggamit o wear and tear at sa katagalan, nasisira or napipilasan ang mga cartilage. Dala na rin ng pag-kakaedad, sobrang bigat ng timbang o obese ang mga taludtod ng tuhod ay overworked at nagkakaroon ng ganitong sakit. Ang mga may problema sa hubog or form ay kadalasang nauuwi rin sa sakit na ito. Mas nadadagdagan ang sira sa mga cartilage hanggang sa maaring magkaron ng bony spurs o mga bagong buto na tumubo sa paligid ng mga apektadong mga buto or taludtod.
Maraming pwedeng gawin para magamot o mabawasan ang mga pagkirot, maliban sa mga malubhang klase ng osteoarthritis, maaring dapat palitan na ang taludtod (surgical replacement) pero may mga panganib din na dulot ito. Ang mga espesiyalistang doktor lamang o orthodoctors ang makapagsasabi kung anong klaseng problema at nararapat gawin sa isang pasyente. Kailangan ng pisikal na eksaminasyon at paggamit ng ‘x-ray’ o di kaya yung mas ‘hi-tech’ na magnetic resonance imaging (MRI). Kailangan din ang pagsuri ng dugo pati na rin ang pag-eksamin ng ‘synovial fluids’ or ang ‘langis’ ng mga taludtod.
Ano ang dapat gawin ng isang may arthritis?
Pag-limita sa paggamit ng apektadong joint. Kung overweight, dapat mag-reduce para mabawasan ang pressure sa mga joints. Ang pag-ehersisyo at physical therapy ay patitibayin ang mga laman o muscle sa palibot ng apektadong joint na maaring makatulong. Sa mayroon osteoarthritis, kung di naman nagdudulot ng sakit o sintomas, hindi ito kailangang gamutin, maliban sa pag-inom ng mga tabletang anti-inflammatory or pain killers. Ang paggamot ng arthritis ay para mawala ang sakit, improve joint function at maka-kilos sa pang-araw-araw na gawain. Makatutulong din ang pagsuporta sa apektadong bahagi ng katawan sa paggamit ng ortho na sapatos, baston, elastic knee support, walker at marami pang iba.
Ang operasyon ay isang paraan lamang kung ang mga nabanggit na solusyon ay di na makatutulong sa pag-alis ng kirot o mabalik ang dating function ng apektadong joint.
Kadalasan, pinapalitan ng artificial joint ang nasirang taludtod.